Â
Â
Â
Tykwa , łac.legenaria bulgaris jest rośliną ozdobną z rodziny dyniowatych.
Pochodzi prawdopodobnie z Afryki, ale była uprawiana również w Ameryce.
Owoce tej rośliny w miarę dojrzewania twardnieją i przekształcają się w łupinę, twardą skorupę.To właśnie ta część rośliny wykorzystywana jest do wyrobu bajecznych przedmiotów użytkowych t.j. naczynia i pojemniki do przechowywania produktów, noszenia i picia wody, sakiewki, zabawki , instrumenty muzyczne t.j maracas, guiros itp., ozdoby: kolczyki, bransolety itp.
Najbardziej znane są jednak naczynia do picia naparu z ostrokrzewu argentyńskiego t.j Yerba Mate, tak popularne na całym świecie, a szczególnie w Argentynie.
Tykwa znana również jako mate (Peru) porongo , calabaza, hyotan stała się inspiracją dla narodzenia się gatunku w sztuce zwanego mate burilado. Najstarsze znalezione przedmioty wykonane tą techniką pochodzą z przed 3500 tysięcy lat p.n.e i odnaleziono je w Huaca Prieta (świątynia) w dolinie Chicama na północnym wybrzeżu Peru. Wyrabianie i zdobienie przedmiotów z tykw odrodziło się na początku XIX w w mieście Huanta w pobliżu Ayacucho.
Początkowo mieszkańcy Huanta imitowali produkty z innych regionów Peru, z czasem jednak ze względu na różnorodność i wysoką jakość wyrobów, peruwiańska sztuka mate burilado zyskała renomę na całym świecie jak również rozsławiła region Ayacucho.
Jej mieszkańcy wytwarzają bajeczne przedmioty z wysuszonych owoców tykwy, robiąc w niej cieniutkie nacięcia za pomocą dłuta rzeźbiarskiego. Nacięcia tworzą niezwykłe rysunki przedstawiające sceny z codziennego życia wiejskiego.
Na tych imponujących obrazach mieszkańcy Andów pracują, tańczą, uczestniczą w fiestach i innych ważnych wydarzeniach, zawsze jednak w górach i ze swoimi zwierzętami. Tutaj góry mają też swoje oczy i przekazują nam odwieczną prawdę o życiu i o tym, że powinniśmy szanować i opiekować się matką naturą.
Technika burilado (grawerowanie) jest przekazywana z pokolenia na pokolenie i uczą się jej od najmłodszych lat mistrzowie w tym fachu. W mate burilado uczestniczą całe rodziny. Jedni zajmują się technikami grawerowania, inni barwieniem tykw, a jeszcze inni nadają im odpowiednie formy zgodne z ich przeznaczeniem.
Taka właśnie aktywność całych rodzin poprzez wyrób sztuki ludowej umożliwia utrzymanie się społeczności indiańskiej i stanowi wspaniały sposób na kultywowanie tradycji.
Â
Â
Â